Drukuj Stronę 

Atmosfera - gazowa powłoka otaczająca planetę posiadającą masę wystarczającą do utrzymywana wokół siebie warstwy gazów, w wyniku działania grawitacji.

Audyt środowiskowy - oznacza narzędzie zarządzania obejmujące systematyczną, udokumentowaną, okresową i obiektywną ocenę efektów działalności organizacji, systemu zarządzania i procesów służących ochronie środowiska.

Autoekologia - jedna z dziedzin ekologii, zajmująca się wymaganiami poszczególnych organizmów pod względem abiotycznych czynników środowiska.

Azbest - Azbest to grupa wielu różnych minerałów, występujących w formie włóknistej.

Nazwa azbest nie określa konkretnego minerału lecz dotyczy ogółu minerałów krzemianowych tworzących włókna. Generalnie przyjmuje się, że azbestami są włókniste odmiany minerałów występujące w przyrodzie w postaci wiązek włókien cechujących się nadzwyczajną wytrzymałością na rozciąganie, elastycznością i odpornością na działanie czynników chemicznych i fizycznych. W przyrodzie występuje około 150 minerałów o pokroju włóknistym, które w czasie procesu produkcyjnego mogą się rozdzielać na sprężyste włókna czyli fibryle.

Biodegradacja - to biochemiczny  rozkład związków organicznych przez organizmy żywe (bakterie, pierwotniaki, promieniowce, grzyby, glony, robaki) na prostsze składniki chemiczne.

Biogaz - powstaje w procesie beztlenowej fermentacji odpadów organicznych, podczas której substancje organiczne rozkładane są przez bakterie na związki proste. W procesie fermentacji beztlenowej do 60% substancji organicznej zamienianej jest w biogaz. Zgodnie z przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej składowanie odpadów organicznych może odbywać się jedynie w sposób zabezpieczający przed niekontrolowanymi emisjami metanu. Gaz wysypiskowy musi być spalany w pochodni lub w instalacjach energetycznych, a odchody zwierzęce fermentowane.

Biomasa - rozumie się ogólną masę materii organicznej, zawartej w organizmach zwierzęcych i roślinnych w danym siedlisku. Pod tym pojęciem rozumie się także całość występującej w przyrodzie materii pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego nie wliczając w to materii organicznej zawartej w kopalinach. Poprzez fotosyntezę energia słoneczna jest akumulowana w biomasie, początkowo organizmów roślinnych, później w łańcuchu pokarmowym także zwierzęcych. Energię zawartą w biomasie można wykorzystać dla celów człowieka. Podlega ona przetwarzaniu na inne formy energii poprzez spalanie biomasy, lub spalanie produktów jej rozkładu. Spalanie odbywa się w kotłach, w celu uzyskania energii cieplnej, która może być ewentualnie dalej przetworzona na energię elektryczną. Biomasa jest to całkowita masa materii danej populacji na określonym terenie w danym momencie.

Czynniki abiotyczne - czynniki natury fizycznej określające uwarunkowania środowiska nieorganicznego (przyrody nieożywionej), które samodzielnie lub wraz z innymi czynnikami wywierają wpływ na ekosystemy będące na różnym poziomie organizacji.

Czynniki biotyczne - oznaczają czynniki środowiska występujące w wyniku oddziaływania żywych organizmów w sposób bezpośredni lub pośredni na inne żywe organizmy. Czynniki biotyczne, podobnie jak czynniki fizykochemiczne, regulują rozmieszenie i liczebność populacji roślin i zwierząt.

Czynniki ekologiczne - są to wszelkie uwarunkowania i procesy zachodzące w danym środowisku, które oddziałują na rozwój osobników w populacji, tj. wpływają na możliwości występowania gatunków, organizmów, ich przeżycia i rozrodu.

Czynniki fizykochemiczne - to elementy fizykochemiczne środowiska, takie jak: temperatura, światło, poziom radiacji, woda, tlen, dwutlenek węgla, sole mineralne.

Drenaż - sposób na zbieranie nadmiaru wody z otoczenia fundamentów, dla ich ochrony przed zawilgoceniem. Najpopularniejszy jest drenaż opaskowy z perforowanych rur drenarskich, które układa się wokół ław fundamentowych powyżej ich dolnej i poniżej górnej powierzchni. Rury te otacza się obsypką filtracyjną i geowłókniną oraz podłącza do studzienek: kontrolnych (rewizyjnych) i zbiorczej. Wodę zebraną w studzience zbiorczej odprowadza się w takie miejsce, by nie zagrażała budynkowi.

Dziura ozonowa - nazywa się zjawisko zmniejszania się stężenia ozonu w stratosferze atmosfery ziemskiej.

Edukacja ekologiczna – koncepcja kształcenia i wychowywania społeczeństwa w duchu poszanowania środowiska przyrodniczego zgodnie z hasłem myśleć globalnie - działać lokalnie. Obejmuje ona wprowadzanie do programów szkół wszystkich szczebli tematyki z zakresu ochrony i kształtowania środowiska, umożliwiającej łączenie wiedzy przyrodniczej z postawą humanistyczną, tworzenie krajowych i międzynarodowych systemów kształcenia specjalistów i kwalifikowanych pracowników dla różnych działów ochrony środowiska, nauczycieli ochrony środowiska, dokształcanie inżynierów i techników różnych specjalności oraz menedżerów gospodarki, a także powszechną edukację szkolną i pozaszkolną.

Ekologia - to nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody, zajmująca się badaniem oddziaływań pomiędzy organizmami, a ich środowiskiem.

Ekologizm - zespół idei, działań politycznych i społecznych, których istotą jest przeciwdziałanie zagrożeniom związanym z industrializacją oraz niszczeniu środowiska naturalnego człowieka. Kierunek polityczny, w którym problemy ekologii postawione są w centrum problematyki społecznej. Terminu tego użył po raz pierwszy w 1869 E. Haeckel w odniesieniu do zagadnień, których przedmiotem są relacje pomiędzy organizmami żywymi a środowiskiem.

Ekorozwój - rozwój nie zagrażający środowisku naturalnemu, polityka i działania społeczne o charakterze proekologicznym, dążenie do równowagi sfery społecznej, gospodarczej i środowiska naturalnego.

Gnicie - zachodzący w warunkach beztlenowych proces rozkładu związków białkowych odbywający się pod wpływem enzymów proteolitycznych wydzielanych głównie przez saprofityczne bakterie gnilne (obecne w dużych ilościach m.in. w przewodzie pokarmowym) oraz niektóre grzyby. Zmiany rozkładowe nakładają się na autolizę pośmiertną organizmów. Jest ważnym ogniwem krążenia pierwiastków w przyrodzie.

Gnicie zachodzi szybciej w środowisku wilgotnym. W wyniku gnicia powstają związki o uciążliwym zapachu, takie jak siarkowodór, skatol, indol a ostatecznymi produktami mineralizacji białek są: amoniak, wodór, azot, dwutlenek węgla, woda, siarkowodór i prostsze substancje przyswajalne przez rośliny.

Gospodarowanie odpadami – rozumie się przez to zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów

Inspekcja Ochrony Środowiska – Główny Inspektor Ochrony Środowiska jest centralnym organem administracji rządowej, powołanym do kontroli przestrzegania przepisów o ochronie środowiska oraz badania stanu środowiska, nadzorowanym przez ministra właściwego do spraw środowiska.

Do zadań Inspekcji Ochrony Środowiska w szczególności należy:

a)      kontrola przestrzegania przepisów o ochronie środowiska i racjonalnym użytkowaniu zasobów przyrody,

b)      kontrola przestrzegania decyzji ustalających warunki użytkowania środowiska,

c)      udział w postępowaniu dotyczącym lokalizacji inwestycji,

d)      udział w przekazywaniu do użytku obiektów lub instalacji realizowanych jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko,

e)      kontrola eksploatacji instalacji i urządzeń chroniących środowisko przed zanieczyszczeniem,

f)        podejmowanie decyzji wstrzymujących działalność prowadzoną z naruszeniem wymagań związanych z ochroną środowiska lub naruszeniem warunków korzystania ze środowiska,

g)      współdziałanie w zakresie ochrony środowiska z innymi organami kontrolnymi, organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości oraz organami administracji państwowej i rządowej, samorządu terytorialnego i obrony cywilnej, a także organizacjami społecznymi i opiekunami społecznymi,

h)      organizowanie i koordynowanie państwowego monitoringu środowiska, prowadzenie badań jakości środowiska, obserwacji i oceny jego stanu oraz zachodzących w nim zmian,

i)        opracowywanie i wdrażanie metod analityczno-badawczych i kontrolno-pomiarowych,

j)        inicjowanie działań tworzących warunki zapobiegania poważnym awariom oraz usuwania ich skutków i przywracania środowiska do stanu właściwego,

k)      kontrola przestrzegania przepisów o opakowaniach i odpadach opakowaniowych,

l)        kontrola przestrzegania przepisów o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej,

m)    kontrola przestrzegania przepisów i uzyskanych na ich podstawie zezwoleń, z wyłączeniem kontroli laboratoryjnej, w zakresie postępowania z organizmami genetycznie zmodyfikowanymi.

Zwierzchni nadzór nad wykonywaniem ww. zadań, sprawuje minister właściwy do spraw środowiska.

Kanalizacja – to system rur, koryt, kolektorów służący do odprowadzania ścieków sanitarnych (kanalizacja sanitarna), deszczowych (kanalizacja deszczowa) lub sanitarnych i deszczowych (kanalizacja ogólnospławna). Rozróżniamy kanalizację wewnętrzną i zewnętrzną

Kompost – nawóz organiczny wytwarzany z odpadów roślinnych i zwierzęcych w wyniku częściowego, tlenowego rozkładu (butwienie) przez mikroorganizmy poprzez proces kompostowania w pryzmach kompostowych lub specjalnych bioreaktorach.
Kompost wzbogaca glebę w próchnicę, zwiększa jej pojemność wodną i powietrzną, poprawia wzrost i rozwój roślin. Stosuje się go jako składnik podłoża dla upraw warzyw oraz kwiatów rabatowych i doniczkowych, a także jako nawóz organiczny w rolnictwie i ogrodnictwie, w parkach, ogrodach i ogródkach działkowych

Kompostowanie – naturalna metoda unieszkodliwiania i zagospodarowania odpadów, polegająca na rozkładzie substancji organicznej przez mikroorganizmy. Jest to proces przetwarzania substancji w kontrolowanych warunkach w obecności powietrza, w odpowiedniej temperaturze i wilgotności

Komunalne osady ściekowe – rozumie się przez to pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych 

Kontener (pojemnik) grupowy – Kontener ruchomy lub pojemnik stacjonarny używany przez kilka, kilkanaście czy kilkadziesiąt domów lub kilka, kilkanaście czy kilkadziesiąt gospodarstw domowych 

Kraking - proces przemiany węglowodorów nasyconych w węglowodory nienasycone. Jest to reakcja odwodorniania, którą można prowadzić metodą krakingu katalitycznego lub termicznego. Kraking wykorzystywany jest w procesie przerobu odpadów na paliwo

Magazynowanie odpadów – rozumie się przez to czasowe przetrzymywanie lub gromadzenie odpadów przed ich transportem, odzyskiem lub unieszkodliwianiem

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – jest największą instytucją realizującą Politykę Ekologiczną Państwa poprzez finansowanie inwestycji w ochronie środowiska i gospodarce wodnej, w obszarach ważnych z punktu widzenia procesu dostosowawczego do standardów i norm Unii Europejskiej.

Ochrona przyrody – Ochrona przyrody, w ujęciu ustawowym, oznacza zachowanie, właściwe wykorzystanie oraz odnawianie zasobów przyrody i jej składników, a w szczególności: dziko występujących roślin lub zwierząt; siedlisk przyrodniczych; siedlisk chronionych gatunków roślin lub zwierząt; zwierząt prowadzących wędrowny tryb życia; roślin lub zwierząt, objętych ochroną na podstawie odrębnych przepisów; przyrody nieożywionej; krajobrazu oraz zieleni w miastach i wsiach.

Ochrona przyrody ma na celu:

·       utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów,

·       zachowanie różnorodności biologicznej,

·       zachowanie dziedzictwa geologicznego,

·       zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin lub zwierząt wraz z siedliskami poprzez utrzymywanie lub przywracanie ich do właściwego stanu,

·       ochronę zieleni w miastach i wsiach, w szczególności ochronę drzew oraz krzewów,

·       utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu siedlisk przyrodniczych, a także innych zasobów przyrody i jej składników,

·       kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody.

Odpady – to wszystkie przedmioty oraz substancje stałe, a także niebędące ściekami substancje ciekłe, powstałe w wyniku działalności gospodarczej lub bytowania człowieka i nieprzydatne w miejscu lub czasie, w którym powstały. Witamy w świecie wytworzonym przez człowieka.

Odpady komunalne – rozumie się przez to stałe i ciekłe odpady powstające w gospodarstwach domowych, w obiektach użyteczności publicznej i obsługi ludności, a także w pomieszczeniach używanych na cele biurowe lub socjalne przez wytwarzającego odpady, w tym nieczystości gromadzone w zbiornikach bezodpływowych, porzucone wraki pojazdów mechanicznych oraz odpady uliczne, z wyjątkiem odpadów niebezpiecznych - według ustawy o odpadach z 27 czerwca 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 96, poz. 592, art. 3.3.)

Odpady medyczne - odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny

Odpady niebezpieczne – są to odpady, które ze względu na swoje pochodzenie, skład chemiczny, biologiczny i okoliczności, stanowią zagrożenie dla życia, lub zdrowia ludzi albo dla środowiska -według ustawy o odpadach z 27 czerwca 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 96, poz. 592, art. 3.2.)
muszą posiadać odpowiedni skład i charakteryzować się jedną lub więcej właściwościami przedstawionymi poniżej:

·    H1 wybuchowe (pod wpływem płomienia, wstrząsu, tarcia}
H2 utleniające (połączone z innymi substancjami powodują silną reakcję egzotermiczną)
H3-A wysoce łatwopalne
temperatura zapłonu poniżej 21° C (substancje i preparaty w stanie ciekłym),

·    zapłon w temperaturze otoczenia (przy kontakcie z powietrzem),
zapłon po krótkim kontakcie ze źródłem ognia (substancje i preparaty w stanie stałym), itd. - Dyrektywa Rady 91/689/EWG

Odpady obojętne – odpady, które nie ulegają  istotnym przemianom fizycznym, chemicznym lub biologicznym; są nierozpuszczalne, nie wchodzą w reakcje fizyczne ani chemiczne, nie powodują zanieczyszczenia środowiska lub zagrożenia dla zdrowia ludzi, ulegają biodegradacji i nie wpływają niekorzystnie na materię, z którą się kontaktują; ogólna zawartość zanieczyszczeń w tych odpadach oraz zdolność do ich wymywania, a także negatywne oddziaływanie na środowisko odcieku muszą być nieznaczne; w szczególności nie powinny stanowić zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych, wód podziemnych, gleby i ziemi. 

Odpady opakowaniowe (surowcowe) – wszystkie opakowania, w tym opakowania wielokrotnego użytku wycofane z ponownego użycia, stanowiące odpady w rozumieniu przepisów o odpadach, z wyjątkiem odpadów powstających w procesie produkcji opakowań. 

Odpady ulegające biodegradacji - odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów, 

Odpady uliczne – odpady ze sprzątania i oczyszczania placów i ulic oraz opróżniania koszy ulicznych

Odpady weterynaryjne – są to odpady powstające w związku z badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach. 

Odpady wielkogabarytowe – odpady takie jak stare meble, sprzęt gospodarstwa domowego, części maszyn rolniczych lub całe maszyny już nieużywane w gospodarstwach rolnych, itp., których nie można zbierać w ramach normalnego systemu zbiórki odpadów komunalnych z powodu ich rozmiaru (nie mieszczą się do typowych, stosownych w gminie pojemników na odpady)

Odpady z gospodarstw domowych – odpady związane bezpośrednio z bytowaniem, wytwarzane i wyrzucane z gospodarstw domowych 

Odpady z obiektów użyteczności  publicznej i obsługi ludności – odpady powstające w urzędach organów administracji publicznej, zakładach opieki zdrowotnej (bez odpadów niebezpiecznych) i opieki społecznej, szkołach i placówkach w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, placówkach kulturno-oświatowych oraz jednostkach więziennictwa, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich 

Odpady z pielęgnacji terenów zielonych – trawa, liście, zwiędnięte kwiaty, gałęzie pochodzące z pielęgnacji i porządkowania trawników, przydomowych ogródków, terenów ogródków działkowych, rekreacyjnych oraz parków, cmentarzy, przydrożnych drzew, itp. 

Odzysk - wszelkie działania, niestwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części, lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania.

Odzysk energii - termiczne przekształcanie odpadów w celu odzyskania energii, 

Odzysk odpadów – rozumie się przez to wszelkie działania, nie stwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części, lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania, określone w załączniku nr 5 do ustawy o odpadach 

Oleje odpadowe - wszelkie oleje smarowe lub przemysłowe, które nie nadają się już do zastosowania, do którego były pierwotnie przeznaczone, a w szczególności zużyte oleje z silników spalinowych i oleje przekładniowe, a także oleje smarowe, oleje do turbin i oleje hydrauliczne, 

Oszczędzanie wody – zagadnienie sozologii i sozeoekonomiki obejmujący wszelkiego rodzaju działania zmierzające do minimalizacji strat w wykorzystaniu dobra naturalnego jakim jest woda. 

Państwowa Rada Ochrony Przyrody – organ doradczy i opiniodawczy władz państwowych w sprawach ochrony przyrody i gospodarowania zasobami naturalnymi; utworzona 17 XII 1919 (do 1926 pn. Tymczasowa Państwowa Komisja Ochrony Przyrody) z inicjatywy i pod przewodnictwem W.Szafera (pełnił obowiązki do 1949); 1928 przedstawiła projekt pierwszej pol. ustawy o ochronie przyrody, uchwalonej 1934; posiada komisje zajmujące się ochroną gatunkową roslin i zwierząt parkami narodowymi i rezerwatami, ochroną przyrody nieożywionej i krajobrazem opiniowaniem planowania przestrzennego; nadto przedstawia projekty ustaw dotyczących ochrony przyrody, zajmuje się prawidłowym gospodarowaniem zasobami leśnymi, nadzorem nad restytucyjną hodowlą żubra, opiniuje kandydatury na wojewódzkich konserwatorów przyrody i dyr. parków nar.; 1948 współzał. Międzynar. Unii Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych (IUCN); od 1987 organ doradczy Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych. 

Posiadacz odpadów – to każdy, kto faktycznie włada odpadami (wytwórca odpadów, inna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna); domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na tej nieruchomości. 

Postępowanie z odpadami –

a)      zapobieganie powstawaniu odpadów,

b)      wykorzystanie odpadów, których powstania nie udało się uniknąć,

c)      unieszkodliwianie odpadów, których powstaniu nie udało się zapobiec, oraz których nie udało się wykorzystać - według ustawy o odpadach 

Prawo ochrony środowiska – Jest to ustawa określa zasady ochrony środowiska oraz warunki korzystania z jegozasobów, z uwzględnieniem wymagań zrównoważonego rozwoju, a w szczególności:

   1) zasady ustalania:

     a) warunków ochrony zasobów środowiska,

     b) warunków wprowadzania substancji lub energii do środowiska,

     c) kosztów korzystania ze środowiska,

   2) udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie,

   3) udział społeczeństwa w postępowaniu w sprawie ochrony środowiska,

   4) obowiązki organów administracji,

   5) odpowiedzialność i sankcje.

Recykling – jedna z kompleksowych metod ochrony środowiska naturalnego. Jej zadaniem jest ograniczenie zużycia surowców naturalnych oraz zmniejszenie ilości odpadów.
Recykling jest systemem wielokrotnego wykorzystywania tych samych materiałów w kolejnych dobrach materialnych i użytkowych. Chronione są w ten sposób nieodnawialne lub trudno odnawialne źródła surowców, a jednocześnie ograniczana jest produkcja odpadów, które musiałyby być gdzieś składowane lub utylizowane. Pośrednio środowisko naturalne jest chronione również poprzez zmniejszenie zużycia surowców energetycznych, które musiałyby być użyte w procesach pozyskania surowców z natury i późniejszego zagospodarowania ich odpadów. Rozumie się przez to taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii - według ustawy o odpadach.

Recykling organiczny - obróbka tlenowa w tym kompostowanie, lub beztlenowa odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów, w wyniku której powstaje materia organiczna lub metan; składowanie na składowisku odpadów nie jest traktowane jako recykling organiczny,

Rekultywacja – przywracanie wartości użytkowych i przyrodniczych terenom zdewastowanym i zdegradowanym przez działalność człowieka, przede wszystkim leśnym i rolniczym.
Do metod rekultywacji należą:
a) zalesianie
b) zalewanie
c) zasypywanie terenów kopalnianych

Jednym ze sposobów polepszenia stanu zdegradowanych jezior jest ich rekultywacja. Celem rekultywacji jezior jest przywrócenie ich poprzednich funkcji, a także cech fizycznych, chemicznych i biologicznych jak najbardziej zbliżonych do naturalnych. Dobór odpowiedniej metody, uwarunkowany jest odmiennością poszczególnych jezior, różnic w sposobach i zakresach zanieczyszczenia, a także ich położenia w zlewni 

Ruch ekologiczny – zwany też ruchem zielonych, rodzaj ruchu społecznego, który ma na celu przeciwdziałanie zagrożeniom ekologicznym, ochronę środowiska naturalnego człowieka oraz racjonalne korzystanie z zasobów naturalnych, aby zapewnić odpowiednią jakość życia (czyste środowisko) i stabilność ekosystemu Ziemi. Zaliczany do tzw. nowych ruchów społecznych (tu m.in. ruchy pacyfistyczne, feministyczne, wszelkiego rodzaju mniejszości społecznych). Ruch ekologiczny postuluje odrzucenie „systemu przemysłowego” i stworzenie systemu alternatywnego, opartego na następujących zasadach: człowiek i społeczeństwo są częścią przyrody i muszą być z nią w harmonii; pojęcie wzrostu należy zastąpić pojęciem ekorozwoju, czyli takim modelem produkcji, który będzie nieszkodliwy dla środowiska naturalnego. 

Składowisko odpadów – rozumie się przez to także wysypisko odpadów komunalnych, wylewisko odpadów ciekłych, a także zwałowiska mas ziemnych i skalnych powstające w wyniku realizacji inwestycji albo prowadzenia eksploatacji kopalin -z zastrzeżeniami określonymi wcześniej - według ustawy o odpadach z 27 czerwca 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 96, poz. 592, art. 3.8. po zmianach)

Spalarnia odpadów – rozumie się przez to instalację, w której zachodzi termiczne przekształcanie odpadów w celu ich unieszkodliwienia

Sposoby ochrony środowiska –główne sposoby ochrony środowiska to:

➢      tworzenie parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, itp.,

➢      obejmowanie ochroną prawną, gatunków roślin i zwierząt,

➢      ustanawianie pomników przyrody.

Stosowanie komunalnych osadów ściekowych - rozprowadzanie na powierzchni ziemi lub wprowadzanie komunalnych osadów ściekowych do gleby w celu ich wykorzystywania

Ścieki – wprowadzane do wód, do ziemi albo do urządzeń kanalizacyjnych:
            a) wody zużyte do celów bytowych i gospodarczych,
            b) wody pochodzące z odwodnienia zakładów górniczych, z wyłączeniem wód pierwszej i drugiej klasy czystości,
            c) wody skażone środkami promieniotwórczymi,
            d) ciekłe odchody zwierzęce,
            e) wody opadowe pochodzące z terenów zanieczyszczonych, w tym z centrów miast,terenów przemysłowych, baz transportowych i dróg o dużym natężeniu ruchu wraz z parkingami - według ustawy o odpadach z 27 czerwca 1997 roku (Dz. U. z 1997 roku, Nr 96, poz. 592, art. 3.5. po zmianach)

Termiczne przekształcenie odpadów – rozumie się przez to procesy utleniania odpadów, w tym spalania, zgazowywania, lub rozkładu odpadów, w tym rozkładu pirolitycznego, prowadzone w przeznaczonych do tego instalacjach lub urządzeniach na zasadach określonych w przepisach szczegółowych

Unieszkodliwienie odpadów – polega na poddaniu odpadów procesom przekształcania biologicznego, fizycznego lub chemicznego by doprowadzić je do stanu, który nie stwarza zagrożeń dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz dla środowiska.

Utylizacja – wykorzystanie lub zniszczenie surowców odpadowych lub materiałów, które straciły wartość użytkową, np. makulatury w papiernictwie, złomu w hutnictwie, fekalii do nawożenia.

Wykorzystywanie odpadów – główne kierunki wykorzystania odpadów to:

a)      zastosowanie odpadów w celach przemysłowych (w tym energetycznych, budowlanych) jako surowców wtórnych (w całości lub w części, bezpośrednio lub poprzez przetworzenie),

b)      zastosowanie odpadów w celach nieprzemysłowych, np. do nawożenia gleby, do kształtowania powierzchni gruntów.

Wytwórca odpadów - każdy, kogo działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów, oraz każdy, kto przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów; wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej,

Zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego - mogą wynikać z procesów geofizycznych (np. wybuchy wulkanów, powodzie itp.), głównie jednak są skutkiem działalności człowieka, zwłaszcza rewolucji przemysłowej i wciąż postępującej urbanizacji; ocen stanu zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego dokonuje się w odniesieniu do stanu naturalnego; jeśli np. czyste powietrze atmosferyczne nie zawiera fluoru, to jakikolwiek wskaźnik jego pojawienia się dowodzi zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego, przy czym przepisy w każdym kraju ustalają normy dopuszczalnego stężenia fluoru; do najniebezpieczniejszych zjawisk związanych z zanieczyszczeniem środowiska przyrodniczego w świecie należą:

➢      emisja dwutlenku węgla (efekt cieplarniany), tlenku węgla, dwutlenku siarki, dwutlenku azotu - powodujące zakwaszenie środowiska;

➢       ubytki warstwy ozonu w stratosferze, przez co nasila się promieniowanie ultrafioletowe docierające do Ziemi;

➢      zanieczyszczenia oceanów;

➢      upowszechnienie detergentów, DDT i pestycydów;

➢      niedobór wody pitnej;

➢      wycinanie lasów, pogarszające możliwość samoregeneracji środowiska przyrodniczego; większość zanieczyszczeń generowana jest w krajach Zachodu, natomiast skutki odczuwane są głównie w krajach rozwijających się (tam 94% katastrof naturalnych i 97% zgonów w ich wyniku);

Zbieranie odpadów – każde działanie, w szczególności umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania.